3.2 Mindfulness versus mindlessness

Hoofdstuk 3 Duiden van de veranderuitdagingen

We analyseren hier of een goed ontwikkelde strategie kan zorgen voor een goed antwoord op voorspelbare en/of onvoorspelbare veranderingen.
Mindfulness, aan de basis, is een psychologisch begrip, reflecterend op de cognitieve kwaliteiten van het individu. Dit gaat over de essentiële kenmerken van een bewuste staat van ‘zijn’: betrokken zijn bij en openstaan voor vernieuwing, alert zijn op scheidende veranderingen, gevoelig zijn voor verschillende contexten, impliciet, zo niet expliciet, bewust zijn van meerdere perspectieven en ‘in het nu’ kunnen bestaan. Mindfulness en toegepaste neurowetenschap worden meer en meer in relatie gebracht met het onderwerp verandermanagement. Mindfulness lijkt oplossingen te kunnen bieden.

Bewustwording en bewustzijn creëren ruimte voor die oplossingen. Een bewuste organisatie is veerkrachtig en bevordert het improvisatievermogen. Natuurlijk, planning, routine en effectiviteit leveren veel efficiëntie op. Daar is ook veel mee op te lossen.
Echter, bewust zijn van wat de omgeving vraagt, zelfs het bewust zijn van dat iets totaal onverwacht kan gebeuren, zorgt voor veerkracht en voor erkenning dat reageren op de verandering noodzakelijkerwijs onvolledig is.

Een bewuste organisatie zal opzettelijk een implementatiestrategie in kaart brengen, met bijzondere aandacht voor de processen waarmee het haar lopende verwachtingen zal beheren. Met haar focus op organisatiespecifiek leren zal zij sceptisch zijn over simplistische, one-size-fits-all oplossingen, en zal zij streven naar continue innovatie.

Mindlessness ontstaat vaak als reactie op plotseling veranderende omstandigheden. Het is zelfs een natuurlijk proces (later bespreken we in dit verband Spiral Dynamics): onder druk vallen wij terug op wat we gewend waren te doen, op de ons bekende waarden. In feite ontstaat dan het tegenovergestelde van mindfulness, en nemen onze creativiteit en ‘openstaan voor’ af. Is daarmee mindlessness alleen maar ‘slecht’? Nee, er zijn omstandigheden waarin mindlessness juist heel ondersteundend kan zijn en zelfs bruikbare oplossingen biedt.


Wil je meer weten over dit onderwerp? Klik op onderstaande link om de e-module te lezen.

Je hebt een password nodig om toegang te krijgen tot deze e-module. Neem contact op met ons, zodat we je kunnen autoriseren voor toegang tot deze e-module.