Hoofdstuk 5 Het menselijk aspect, de cruciale uitdaging
In dit hoofdstuk stond de menselijke factor centraal. Deze factor hebben wij hoofdzakelijk in verband gebracht met de methodieken van Theory U en Spiral Dynamics. Maar een ieder is natuurlijk vrij andere methodieken te raadplegen en te gebruiken.
We bespraken twee kernuitgangspunten:
• Mensen zijn cruciaal om tot gewenste veranderingen te komen.
• Mensen vormen tegelijk de grootste weerstand tegen verandering.
In het tweede deel van dit hoofdstuk hebben we de verschillende aspecten van onze veranderaanpak aan elkaar verbonden. In de voorgaande hoofdstukken hebben we gesteld dat het van belang is om de organisatieverandering goed te definiëren. Is er sprake van een goed of minder goed te definiëren probleem (well- of ill-defined)? Zodra dat helder is, volgt de vraag: in welke mate de oplossingsruimte risicovol is of niet (certain, risk of uncertain). Dit laatste houdt verband met de vraag of de organisatie voldoende resilient is om de noodzakelijke verandering aan te kunnen.
In dit hoofdstuk hebben we vervolgens de link gelegd met de menselijke factor en het belang ervan. Met Theory U bieden we nog een methode om op de juiste ‘veranderroute’ te komen. Door een link te leggen met het Adaptive Cycle of Resilience-model gaven we aan in welke ‘veranderfase’ een veranderuitdaging zich bevindt en wat dit van de manager en zijn/haar team vraagt. De factor mens heeft misschien wel de meeste invloed op het welslagen van een verandering aan te kunnen.
Met Spiral Dynamics bieden we een mogelijkheid om die menselijke factor zo goed mogelijk op te lijnen om in staat te zijn op de verandering in te spelen. Afgezet tegen wat de verandering nodig heeft (dit hebben we immers inmiddels goed kunnen duiden), hebben we zicht op het veranderpotentieel van de manager en dat van het professionele team. Daarenboven en misschien nog wel belangrijker, met Spiral Dynamics bieden we een methodiek om de juiste ‘verandervolgorde’ helder te krijgen. Cruciaal voor managers om te kennen en te kunnen.
Met dit alles wordt het belang duidelijk gemaakt van de menselijke factor, maar het toont ook direct aan dat de mens als belangrijkste hulpbron moet worden voorbereid op dat wat de verandering nodig heeft. In het volgende hoofdstuk zullen we daarop voortbouwen.
Kortom, je kunt nog zo’n mooie keuken hebben en nog zulke mooie ingrediënten klaar hebben liggen, dan nog moet het keukenteam die maaltijd gaan maken. En als dat team de verkeerde bereidingsroute volgt, niet begrijpt wat voor maaltijd ze moeten gaan bereiden of met elkaar niet goed kunnen samen werken …, dan is het alsnog erg lastig om een heerlijke maaltijd te bereiden.